Kürdistan Cumhuriyeti’nin kurucu lideri Qazi Muhammed 78 yıl önce idam edildi

Kürdistan Cumhuriyeti’nin kurucu lideri Qazi Muhammed 78 yıl önce idam edildi

Mahabad Kürdistan Cumhuriyeti’nin kurucusu Qazi Muhammed'in İran yönetimi tarafından 31 Mart 1947 yılında idam edilmesinin üzerinden 78 yıl geçti.

31 Mart 1947 yılında Mahabad’da İran yönetimi tarafından idam edilen Qazi Muhammed’in şehit olmasının üzerinden 78 yıl geçti.

22 Ocak 1946'da Mahabad Çarçıra Meydanı'nda Qazi Muhammed'in öncülüğünde, Mele Mustafa Barzani ve Mahabad halkının hazır bulunduğu merasimde Kürdistan Bayrağı’nın göndere çekilmesiyle Mahabad Kürdistan Cumhuriyeti ilan edildi.

Parlamentonun 11 Şubat 1946’da yapılan 30 üyeli ilk toplantısında Cumhurbaşkanı seçilen Qazi Muhammed, Mele Mustafa Barzani’yi de Kürdistan Cumhuriyeti’nin Genelkurmay Başkanı olarak görevlendirdi.

Qazi Muhammed parlamentodaki yemin töreninde şu yemini etti:

“Allah'ın büyüklüğü, Kuran-ı Kerim'in kutsallığı, ülkem ve bayrağım üzerine ant içiyorum ki, kanımın son damlasına ve son nefesime kadar, canımla ve malımla, özgürlük yolunda bayrağımızın göklerde dalgalanması için çalışacağım.”

11 aylık kısa ömründe büyük ulusal, edebi ve kültürel hizmetler veren Kürdistan Cumhuriyeti’nde Kürtçe resmi dil ilan edildi ve okullarda Kürtçe eğitim verilmeye başlandı.

Bu çerçevede, “Kürdistan” gazetesi ve Hawar, Hilale, Agir, Gelawêj ve Nıştiman dergileri yayınlandı. Kürtçe radyo yayınları başlatıldı, Kürt dili ve edebiyatının gelişmesi için çalışmalar yürütüldü.

16 Kasım 1946'da Sovyetler Birliği’nin (SSCB) İran'dan çekilmesinin ardından, İngiltere'nin desteğini alan İran, bütün gücüyle Kürdistan Cumhuriyeti’ne saldırdı.

Qazi Muhammed, Kürtlerin katliamlara maruz kalmaması için İran yönetimiyle anlaşma kararı aldı. İran ordusu 17 Aralık 1946’da Mahabad kentini işgal ederek Kürdistan Cumhuriyeti'ni yıktı.

İran yönetimi 2 gün süren göstermelik bir mahkemenin ardından Qazi Muhammed’i idam cezasına çarptırdı. Qazi Muhammed, kardeşi Sedr Qazi ile kuzeni Seyf Qazi 31 Mart 1947'de Çarçıra Meydanı’ında idam edildi.

Qazi Muhammed yazdığı vasiyetnamede Kürtlere birlik ve ittifakı şu sözlerle tembihledi:

“Ben ömrümün son saatlerini yaşıyorum. Allah aşkına artık birbirinize düşmanlık etmeyin, birbirinizi destekleyerek düşmana ve zalimlere karşı durun. Kendinizi düşmana satmayın.

Kürt halkının düşmanları çoktur, zorba ve acımasızdırlar. Her halkın, ulusun başarı sembolü, birliktir, işbirliği ve dayanışmadır. Birliğini sağlamayan, ittifakı olmayan her halk, her zaman düşmanın baskısına maruz kalır, ezilir.

Kürtlerin, yeryüzünde yaşayan diğer halklardan hiçbir eksiği yoktur. Hatta siz yiğitliğinizle, fedakarlığınızla, baskıdan kurtulan halklardan daha ileridesiniz. Düşman, işinin gerektiği kadarıyla sizi ister ve işi bittikten sonra size hiç acımaz, sizi hiç affetmez. Düşmanlarının zulmünden kurtulan halklar da sizin gibiydiler, ama onlar kurtuluş için birliklerini sağlamışlardı.

Yeryüzündeki tüm halklar gibi artık siz de baskıdan kurtulun. Birlik olursanız, birbirinizi kıskanmazsanız, kendinizi düşmana satmazsanız, siz de kurtulursunuz.”(Rudaw)

GÜNDEM 31.03.2025 01:05:00 0

Ayşe Şan’ın Naaşı 29 Yıl Sonra Diyarbakır’a Getiriliyor

Şanlıurfa’da 16 Yaşındaki Hatice Kübra 6 Gündür Kayıp! Aile Perişan, Umutlar Azalmadan Destek Bekleniyor

Şırnak’ta Çocuklara Yönelik Cinsel Saldırı Protesto Edildi: “Çocuklar Susmasın, Şırnak Sessiz Kalmasın”

Diyarbakır’a ait yolcu otobüsü devrildi: 3 yolcu ağır yaralandı

Sena Düzgün Soruşturmasında Şok İfade: “Ahmet’ten Hayal Kırıklığı Yaşarsam Canıma Kıyarım”

33.4°

LİG TABLOSU

Takım O G M B Av P
1.Galatasaray 36 30 1 5 60 95
2.Fenerbahçe 36 26 4 6 51 84
3.Samsunspor 36 19 10 7 14 64
4.Beşiktaş 36 17 8 11 23 62
5.İstanbul Başakşehir 36 16 14 6 4 54
6.Eyüpspor 36 15 13 8 5 53
7.Trabzonspor 36 13 11 12 13 51
8.Göztepe 36 13 12 11 9 50
9.Rizespor 36 15 17 4 -6 49
10.Kasımpaşa 36 11 11 14 -1 47
11.Konyaspor 36 13 16 7 -5 46
12.Alanyaspor 36 12 15 9 -7 45
13.Kayserispor 36 11 13 12 -12 45
14.Gazişehir Gaziantep 36 12 15 9 -5 45
15.Antalyaspor 36 12 16 8 -25 44
16.Bodrum FK 36 9 17 10 -17 37
17.Sivasspor 36 9 19 8 -16 35
18.Hatayspor 36 6 22 8 -27 26
19.Adana Demirspor 36 3 28 5 -58 2